17 mei 2010

De gekwelde man

Een auteur heeft twee opties voor een door hem bedacht personage die wereldwijd populair is geworden. Ofwel slaagt hij erin emotioneel afstand te nemen, en dan is het advies: uitmelken die handel. Kijk maar naar Aspe. Ofwel gaat hij ronduit van zijn creatie vervreemden. Mankell hoort bij die laatste groep. Het heeft tien jaar geduurd vooraleer hij nog eens een Kurt Wallander-roman uit zijn pen kon persen.

En het wordt de allerlaatste Wallander. Daar laat Mankell deze keer geen enkele twijfel over bestaan. De grumpy old man uit Ystad kan onmogelijk nog een nieuwe case beginnen. In de laatste pagina's is Mankell daar overduidelijk.

Dan naar het verhaal. De gekwelde man uit de titel is Håkan von Enke, een marineofficier op rust en de schoonvader van Linda Wallander, Kurt's dochter. Als hij op een dag niet terugkeert van zijn ochtendwandeling, is dat de start van een reeks vreemde gebeurtenissen waarbij de familiegeheimen van de von Enke's in een sneltempo elkaar opvolgen. Vanuit de coulissen stijgt de penetrante walm op van onverteerd verleden: de Koude Oorlog blijkt nog steeds niet afgelopen.

De kwelling draait vooral rond een onderzeeër incident uit het verleden. Mankell gebruikt hiervoor als basis een aantal waargebeurde incidenten met Warschaupact-onderzeeërs in de Zweedse territoriale wateren. Die zorgden rond 1983 voor het grootste schandaal uit de naoorlogse geschiedenis van het land. Wel zorgt Mankell voor een heel eigen interpretatie van die onderzeeër incidenten.

Ondertussen wordt Wallander's einde zorgvuldig voorbereid. In die mate zelfs dat het een te groot deel van het verhaal inneemt. Wallander ziet steeds grotere stukken uit zijn geheugen verdwijnen, wat hem onbeholpen doet overkomen. Heel aandoenlijk...

't Is wel geen afscheid in mineur geworden. De onderzeeër plot maakt hier veel goed en zorgt vooral voor een psychologisch sterk verhaal. Maar het is geen 'Midzomermoord' of een 'De blinde muur'.

0 reacties:

Mogelijk gerelateerde posts